Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας: Tο Μοναστήρι του Έθνους
Μια από τις αρχαιότερες μονές του ελληνισμού, ιερό Παλλάδιο της Ορθοδοξίας και λίκνο της εθνικής μας παλιγγενεσίας.
Σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία στους πρόποδες του όρους Βελιά, λίγο ψηλότερα από τα Καλάβρυτα, βρίσκεται η ξακουστή μονή της Αγίας Λαύρας, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η ιστορία της είναι άμεσα συνυφασμένη με την έναρξη της επανάστασης του 1821, την ύψωση του λαβάρου και την ορκωμοσία των οπλαρχηγών υπό τον εθνεγέρτη Παλαιών Πατρών Γερμανό.
Σύμφωνα με την παράδοση, η μονή ιδρύθηκε το 961μ.Χ. Πυρπολήθηκε από τους Τούρκους το 1585 και ξαναλειτούργησε το 1600. Στην επανάσταση του 1821 συνέβαλε σημαντικά, προσφέροντας χρήματα και τρόφιμα. Το 1826 πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ, αλλά οι μοναχοί είχαν προλάβει να την εγκαταλείψουν, σώζοντας και πολλά από τα πολύτιμα κειμήλιά της. Ανοικοδομήθηκε το 1828 με την προσθήκη τρίτου καθολικού, αλλά καταστράφηκε πάλι το 1844 από σεισμό και ανοικοδομήθηκε το 1850. Τελευταία μεγάλη καταστροφή υπέστη από τους Γερμανούς το 1943 και η ανοικοδόμησή της ολοκληρώθηκε γύρω στο 1950 με την εποπτεία του αρχιτέκτονα Αναστάσιου Ορλάνδου.
Δεξιά της κύριας εισόδου του περιβόλου της μονής βρίσκεται το εκκλησάκι όπου κηρύχθηκε και ευλογήθηκε η επανάσταση από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό κατά την εορτή του Ευαγγελισμού του 1821.
Ο πολυτιμότερος θησαυρός που βρίσκεται στο μοναστήρι είναι το λάβαρο της ορκωμοσίας των αγωνιστών του 1821, η πρώτη σημαία του ελληνικού έθνους που βρίσκεται μαζί με τα όπλα των αγωνιστών της Επανάστασης. Επιπλέον, ο επιτάφιος του 1754 κεντημένος στη Σμύρνη, η εικόνα του Αγίου Γεωργίου κεντημένη στην Κωνσταντινούπολη από την «Κοκόνα του Ρολογά», πολύτιμα Ευαγγέλια, όπως το δωρηθέν από την Αυτοκράτειρα της Ρωσίας Αικατερίνη Β’ τη Μεγάλη, τα χρυσοκέντητα άμφια του Παλαιών Πατρών Γερμανού, εγκόλπια, ξυλόγλυπτοι σταυροί, Άγια ποτήρια, καθώς και πλήθος εγγράφων χρονολογημένα από το 1688 έως το 1906.
Κάθε χρόνο, στις 25 Μαρτίου, πραγματοποιούνται εορταστικές εκδηλώσεις, με σημαντικότερη την αναπαράσταση της συνέλευσης των οπλαρχηγών και την ύψωση του λαβάρου της επανάστασης.